“Tình hình hiện giờ rất nguy hiểm”, ông Juncker nhận định. Thủ tướng Luxembourg cho rằng các nước thành viên EU vẫn nên tiếp tục tổ chức trưng cầu dân ý về hiến pháp. Trong khi đó, ông Schroeder cảnh báo đừng để trưng cầu trở thành khủng hoảng chung với EU.
Ngoại trưởng Anh Jack Straw cho rằng hai quyết định bác bỏ hiến pháp liên tiếp đặt ra câu hỏi nghiêm trọng về định hướng của châu Âu trong tương lai. Anh sẽ nhận chức chủ tịch luân phiên EU từ tháng sau.
Thủ tướng Hà Lan Jan Peter Balkenende cho biết rất thất vọng với kết quả nhưng cam kết tôn trọng quyết định của cử tri, vốn không có tính bắt buộc về mặt luật pháp.
Uỷ viên châu Âu người Hà Lan Neelie Kroes cho rằng người dân nước này bác bỏ hiến pháp vì cảm thấy EU đang can thiệp vào quá nhiều công việc nội bộ và làm quá nhiều.
Giới phân tích nhận xét quyết định bác bỏ của hai thành viên sang lập EU có thể giết chết hiến pháp. Một số quan chức EU cố tỏ ra bình thản, nhưng nhiều vị không giấu nỗi thất vọng. “Người Pháp đã tát châu Âu vào má bên trái, người Hà Lan giờ tát vào má phải”, Graham Watson, thủ lĩnh phe Tự do trong Nghị viện châu Âu, nói. “Tôi hy vọng tình hình này sẽ đưa châu Âu thoát khỏi tình trạng uể oải và buộc ban lãnh đạo chứng tỏ khả năng lãnh đạo”.
Giám đốc Uỷ ban châu Âu Jose Manuel Barroso họp với các thủ lĩnh trong Nghị viện châu Âu. “Chúng ta gặp phải vấn đề nghiêm trọng, nhưng phải tiếp tục công việc”, ông Barroso khẳng định.
Đồng euro giảm giá so với đồng USD đến mức kỷ lục trong vòng 8 tháng khi kết quả sơ bộ cuộc trưng cầu dân ý tại Hà Lan được công bố. Dự kiến, kết quả cuối cùng sẽ được công bố ngày 6/6.
Trong khi đó, Quốc hội Latvia thông qua hiến pháp với tỷ lệ 71 thuận, 5 chống. Như vậy, đã có 10 nước EU đồng ý với văn bản luật chung đầu tiên của Liên minh. Hiến pháp cần phải được toàn bộ 25 thành viên chấp nhận thì mới có hiệu lực.
Nguyễn Hạnh (theo BBC)
