 |
| Ngoại trưởng Nga Lavrov và người đồng nhiệm Mỹ Rice. |
“Tôi cho rằng tiến trình dân chủ và cải cách không thể bị áp đặt từ bên ngoài”, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov phát biểu về Belarus trong cuộc họp báo sau hội nghị NATO – Nga tại Litva. “Chúng tôi tất nhiên sẽ không ủng hộ cái mà một số người gọi là thay đổi chế độ ở bất kỳ đâu”.
Ngoại trưởng Mỹ Condoleeza Rice tuyên bố Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đang điều hành “chế độ độc tài thực sự cuối cùng ở châu Âu” và “đã đến lúc thay đổi”. “Cuộc bầu cử năm 2006 thực sự là một cơ hội tuyệt vời để cộng đồng quốc tế tập trung vào sự cần thiết phải có những cuộc bầu cử cởi mở, công bằng tại Belarus”, Ngoại trưởng Mỹ nói sau khi Lavrov đưa ra lời bình luận. “Bầu cử hiện là một chất xúc tác quan trọng ở một số nước trên thế giới. Chỉ riêng tại Liên Xô cũ, chính phủ đã bị loại bỏ sau những cuộc bầu cử gian lận ở Gruzia, Ukraina và Kyrgyzstan trong những tháng gần đây”.
Ngoại trưởng Mỹ khẳng định Washington sẽ không trực tiếp can thiệp vào Belarus để thúc ép thay đổi nhưng có thể và nên “rọi sáng cho những nơi mà người dân vẫn không được hưởng tự do”. “Chúng ta có thể đưa vấn đề này vào chương trình nghị sự quốc tế. Chúng ta có thể đòi bất kỳ chính phủ nào, bất kỳ nơi nào trên thế giới có cách ứng xử chuẩn mực, trong đó có những tiêu chuẩn khi tổ chức bầu cử”, bà nói.
Uỷ viên phụ trách đối ngoại EU Javier Solana tán thành lời kêu gọi thay đổi ở Belarus của Ngoại trưởng Mỹ. “Rõ ràng thời điểm thay đổi đã đến, tôi đã từng nói cách đây rất nhiều năm”, ông nói.
Trước đó, bà Rice gặp các thủ lĩnh đối lập Belarus để chứng tỏ sự ủng hộ, bất chấp mối lo ngại của Nga rằng Washington đang can thiệp ở khu vực xung quanh nước mình.
Đại diện phe đối lập cho biết muốn tổ chức các cuộc biểu tình quy mô lớn và sẽ tẩy chay cuộc bầu cử năm 2006 vì họ tin rằng ông Lukashenko sẽ gian lận. Quan điểm của Ngoại trưởng Mỹ và Uỷ viên phụ trách đối ngoại EU đã thúc đẩy họ thành lập phong trào đoàn kết trên toàn quốc, đằng sau một nhân vật duy nhất và công bố ra nước ngoài về những nhân vật đối lập nổi tiếng đã bị mất tích.
“Chúng tôi không có ý định chơi trong bầu cử. Chúng tôi định đưa ra một lựa chọn khác và gây sức ép quy mô lớn cho thay đổi”, Aleksander Dobrovolskiy, thủ lĩnh đảng Công dân Đoàn kết đối lập, nói.
Về phần mình, Thứ trưởng Ngoại giao Belarus Viktor Gaisenok bác bỏ lời bình luận “sẽ can thiệp” của bà Rice. “Nhân dân Belarus lựa chọn nhà chức trách và quyết định số phận, tương lai của họ, chứ không phải Ngoại trưởng Condoleezza Rice”, ông Gaisenok tuyên bố. “Chúng tôi không phải là con bài trong ván cờ của ngườ khác”.
Nguyễn Hạnh (theo Reuters)
