 |
| Chân dung, sáp màu của Nguyễn Sáng (1923-1988). Ông cũng là một “nạn nhân” của tranh giả. |
– Tính mới lạ của tranh VN đối với khách nước ngoài đã giảm, ngoài ra tệ nạn sao chép tranh ngày càng nhiều… là những nguyên nhân làm thị trường tranh trong nước đóng băng. Ông nghĩ sao?
– Lý do chính là những yếu tố mới lạ, hấp dẫn của mỹ thuật VN đưa ra với thế giới sau thời kỳ đổi mới đã giảm. Bên cạnh đó những hoạt động tổ chức nhằm giới thiệu tranh với bạn bè thế giới mới dừng ở mức tự phát, phụ thuộc vào quan hệ cá nhân của mỗi hoạ sĩ hoặc mỗi gallery, chứ chưa có tính chất chuyên nghiệp cao nên việc này cũng ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển và mở rộng thị trường tranh ra nước ngoài.
Chưa kể tới việc không ít các gallery đã sao chép những tác phẩm lớn của một số hoạ sĩ có tên tuổi của VN để bán, gây ra sự mất niềm tin đối với những người yêu tranh hoặc những nhà sưu tầm tranh nước ngoài đến nước ta.
– Vậy còn thị trường tranh trong nước đóng góp vào đó những nguyên do gì?
– Với thị trường tranh trong nước, lý do chúng ta chưa khai thác được một phần là nền kinh tế của VN còn hạn chế, một phần do thị trường sao chép những tác phẩm hội hoạ phát triển khá rầm rộ ở cả hai miền Nam Bắc, đặc biệt là Hà Nội và TP HCM.
Rất nhiều người yêu tranh muốn có một bức tranh như mong muốn để treo trong nhà hoặc đi tặng, nhưng nếu mua tác phẩm gốc thì không đủ tiền, hoặc không tìm được, thậm chí “không biết thế nào mà lần” nên họ đành phải ra các cửa hàng sao chép tranh để đặt hàng.
Đây là một dấu hiệu tốt lành cho mảng thị trường tranh tượng sao chép – đã được đảm bảo tính hợp pháp nếu thực hiện đúng quy chế. Nhưng lại là một câu hỏi khó đặt ra cho những tác phẩm hội họa. Dĩ nhiên vẫn có những nguyên nhân sâu xa hơn nữa mà chúng ta còn phải tìm hiểu thêm để kích hoạt được thị trường tranh.
– Vậy theo ông, cần phải làm gì để cải thiện tình hình?
– Trước tiên, làm sao phải nâng cao tính mới lạ hấp dẫn cho tác phẩm – điều này phụ thuộc vào tài năng của người nghệ sĩ. Sau đó làm thế nào để các nhà kinh doanh tác phẩm hội hoạ nâng cao hơn tính chuyên nghiệp trong việc giới thiệu các tác phẩm hội họa tới đông đảo người yêu tranh trong nước cũng như phải tổ chức, có những kế hoạch dài hơi mang tính chiến lược với mục tiêu cụ thể ra thị trường khu vực và thế giới.
Điều này cần sự nỗ lực rất lớn của các tổ chức ngành nghề. Các hội văn nghệ địa phương hay Hội Mỹ thuật VN nên nỗ lực thực hiện các triển lãm giới thiệu tác phẩm, trao đổi những vấn đề có tính nghề nghiệp… Đồng thời các hoạt động xã hội hoá trong lĩnh vực hoạt động nghệ thuật phải được khuyến khích.
Các hội nghề nghiệp, các gallery cần nâng cao tính chuyên nghiệp hơn nữa. Với tư cách là cầu nối giữa những nhà sưu tầm, những người yêu quý tranh, thì hoạt động mạnh hay yếu của các gallery có một sự ảnh hưởng không nhỏ tới sự tăng trưởng của thị trường tranh nước ta.
– Sắp tới vụ sẽ hành động gì trước tình trạng này?
– Về phía vụ, là một cơ quan nhà nước, chúng tôi sẽ tạo những điều kiện nhất định về mặt pháp lý, những thuận lợi và thủ tục cần thiết để tạo ra sự thông thoáng cho những hoạt động cũng như quan hệ đối ngoại.
Sắp tới, ngay trong việc cấp phép đi nước ngoài cũng có những thay đổi rất nhiều, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạ sĩ. Trong chương trình cải cách hành chính, Bộ VH-TT cũng sẽ tiếp tục cho phân cấp nữa để các địa phương có điều kiện cấp phép cho triển lãm, kể cả việc đi nước ngoài triển lãm của các hoạ sĩ. Bộ chỉ giữ lại những khâu như tổ chức mang tính quốc tế.
(Theo Lao Động)
